TABLICA PAMIĘCI CICHOCIEMNYCH

przez Halina Morhofer-Wojcik

O żołnierzach Armii Krajowej Wydziału Zrzutów Powietrznych Komendy Głównej Armii Krajowej pamiętał ich towarzysz broni, oficer sądowy, pułkownik Wincenty Broniwoj-Orliński, fundując tablicę pamiątkową w kościele Św. Jacka w Warszawie (ul. Freta).

Ku wiecznej pamięci i chwale kobiet i mężczyzn żołnierzy Armii Krajowej, którzy w szeregach Wydziału Zrzutów Powietrznych Komendy Głównej AK o kryptonimach Syrena, Ewa, M II Grad, Oddział Przerzutów Powietrznych w Powstaniu Warszawskim - Syrena.

TABLICA PAMIĘCI CICHOCIEMNYCH
w kościele Św. Jacka w Warszawie

W dniu 14.11.1987 roku tablica została odsłonięta na uroczystej mszy, podczas której odczytano patriotyczny list „Broniwoja”. Wincenty Julian Broniwoj-Orliński uczestniczył w wojnie obronnej 1939 roku. Po ucieczce z niewoli sowieckiej w Szepietówce działał w konspiracji ZWZ i od 1942 r. w wydziale V KG Armii Krajowej w komórce zrzutów i cichociemnych jako kierownik ewakuacyjny. W Powstaniu Warszawskim wyróżnił się w walkach na Starym Mieście, za co 24.09.1944 otrzymał Krzyż VM V klasy. Po kapitulacji Powstania Warszawskiego wraz z grupą 500 oficerów - jeńców wojennych został przewieziony do Oflagu Fallingbostel. W styczniu 1945 roku zawieziono ich do Stalagu Borne Sulinowo i stąd dołączono jenców do zimowych "marszow śmierci" w kierunku Lubeki i Stalagu Sandbostel. Tam zastał go koniec wojny. Orliński pozostał w Niemczech jako emisariusz Rządu Londyńskiego na Niemcy Zachodnie. Zamieszkał w Hamburgu. Angażował się w konspiracji powojennej. Potem pracował jako adwokat. Udzielał się w życiu polonijnym pełniąc wiele funkcji, m.in. prezesa Stowarzyszenia Polskich Kombatantów i prezesa hamburskiego oddziału Związku Polaków w Niemczech. Po śmierci 11.11.2006 roku jego ciało spoczęło blisko rodzinnej ziemi (ur. w Kościanie) - na Starym Cmentarzu w Ostrowie Wlkp. Stąd może słuchać muzyki Chopina granej na koncertowym fortepianie Steinwaya, który podarował do Pałacu Radziwiłłów w Antoninie, "by muzyka tu grana rozwijała uczucia patriotyczne, szczególnie u młodzieży", jak powtarzał.

Druga tablica poświecona Cichociemnym znajduje się na Jasnej Górze, gdzie w "Sali Rocha" wystawiono odznaczenia i jego mundur (majora). Ufundował również witraż Matki Boskiej Jasnogórskiej w Kaplicy Pamięci Narodu. Wincenty Julian Broniwój-Orliński został przez władze PRL pozbawiony polskiego obywatelstwa. Nie przyjął obywatelstwa niemieckiego. Występował jako bezpaństwowiec. Dzieckiem jego była Polska. Otrzymał wiele wysokich odznaczeń. Dopiero w 1990 roku mógł pierwszy raz przyjechać do ojczyzny. Towarzyszył prezydentowi RP na uchodźctwie Ryszardowi Kaczorowskiemu podczas przekazania insygniów władzy prezydentowi Lechowi Wałęsie. Wspólnie z małżonką ufundowali jeden z 51 dzwonków Carillonu na ruinie wieży kościoła Św. Mikołaja w Hamburgu, pozostawionej jako memento: NIGDY WIĘCEJ WOJNY. Wszystkim mówił, że w obydwóch wojnach światowych zginęły setki tysięcy niewinnych cywili - za nic.

Rok 2016 to rok Cichociemnych i X rocznica śmierci Broniwoja-Orlińskiego. Jest to okazja, by choć częściowo przybliżyć tę niezwykłą postać i wydobyć ją z konspiracyjnego cienia - tak jak Cichociemnych.

CZEŚĆ ICH PAMIĘCI!
 
Stowarzyszenie Polskich Kombatantów w Niemczech
Dział Interwencji Historycznych 
Halina Morhofer Wójcik

Hamburg, luty 2016

Wróć

Wydarzenia

> Marzec 2024 >
Nie Pon Wto Śro Czw Pią Sob
          1 2
3 4 5 6 7 8 9
10 11 12 13 14 15 16
17 18 19 20 21 22 23
24 25 26 27 28 29 30
31